Heb je je wel eens afgevraagd waarom je shampoo zo lekker schuimt? Of hoe het komt dat je douchegel je huid zo goed reinigt? Het antwoord ligt in een bijzonder ingrediënt: tensiden! Misschien heb je deze term wel eens voorbij zien komen op een ingrediëntenlijst, maar weet je niet precies wat het is of waarom het erin zit.
In deze blog vertel ik je alles over tensiden. Wat zijn het, hoe werken ze, en waarom zijn sommige tensiden beter dan andere? Ook leg ik uit waarom je agressieve tensiden zoals SLS en SLES beter kunt vermijden en welke milde, natuurlijke alternatieven er zijn. Na het lezen van deze blog weet je precies waar je op moet letten en kun je zelf bewuste keuzes maken voor je huidverzorging!
Wat zijn tensiden eigenlijk?
Laten we beginnen bij het begin: wat zijn tensiden nou precies? Tensiden zijn oppervlakteactieve stoffen die ervoor zorgen dat water en olie zich met elkaar kunnen mengen. Normaal gesproken mengen water en olie niet, dat heb je vast wel eens gezien als je olie in een glas water giet. Ze blijven gescheiden.
Tensiden hebben een heel slimme eigenschap: ze hebben een kant die water aantrekt en een kant die vet aantrekt. Hierdoor kunnen ze als een soort bruggetje functioneren tussen water en vet. En dat is precies wat je nodig hebt om je huid of haar goed schoon te maken!
Als je een product met tensiden gebruikt, gaan de tensiden aan het werk. Ze omringen de vuiltjes, overtollig talg en make-up op je huid, en zorgen ervoor dat deze met water kunnen worden afgespoeld. Zonder tensiden zou je alleen met water nooit goed schoon worden, want water alleen kan vettige stoffen niet verwijderen.
Waarom zitten tensiden in je verzorgingsproducten?
Tensiden zitten in heel veel verzorgingsproducten die je dagelijks gebruikt. Denk aan shampoo, douchegel, gezichtsreinigers, handzeep, schuimbaden en zelfs tandpasta. Maar waarom eigenlijk?
Ten eerste zorgen tensiden voor de reinigende werking. Ze verwijderen vuil, overtollig talg, zweet en make-up van je huid en haar. Zonder tensiden zou je product gewoon niet goed reinigen.
Ten tweede zorgen tensiden voor dat heerlijke schuim waar we allemaal zo van houden. Schuim is eigenlijk niet per se nodig voor de reinigende werking, maar het voelt wel fijn aan en geeft je het gevoel dat je product goed werkt. Daarom vinden we het zo prettig als onze shampoo of douchegel lekker schuimt.
Ook helpen tensiden bij het emulgeren. Dat betekent dat ze water en olie met elkaar kunnen mengen in een product. Zo blijft je shampoo of douchegel een mooie, gelijkmatige substantie en gaan de ingrediënten niet scheiden.
Het verschil tussen natuurlijke en synthetische tensiden
Nu komt het belangrijke deel: niet alle tensiden zijn hetzelfde! Er is een groot verschil tussen natuurlijke, milde tensiden en synthetische, agressieve tensiden.
Synthetische tensiden worden gemaakt uit aardolie en bevatten vaak chemische stoffen die hard en agressief werken. Ze reinigen wel goed, maar ze zijn vaak te krachtig. Ze kunnen de natuurlijke beschermlaag van je huid beschadigen, je huid uitdrogen en irritaties veroorzaken. Ook zijn ze niet altijd even vriendelijk voor het milieu.
Natuurlijke tensiden daarentegen worden gemaakt van plantaardige grondstoffen, zoals kokosolie, maïs of suiker. Ze zijn veel milder voor je huid, reinigen nog steeds goed, maar respecteren de natuurlijke balans van je huid. Ze zijn biologisch afbreekbaar en dus ook beter voor het milieu.
Het verschil zit hem vooral in hoe ze met je huid omgaan. Natuurlijke tensiden reinigen zachtjes en laten de natuurlijke beschermlaag van je huid intact. Synthetische tensiden daarentegen kunnen deze beschermlaag beschadigen, waardoor je huid gevoeliger wordt voor irritaties, droogheid en andere problemen.
Waarom je SLS en SLES beter kunt vermijden
Nu kom ik bij twee bekende synthetische tensiden die je waarschijnlijk wel eens bent tegengekomen: SLS en SLES. Dit zijn afkortingen voor Sodium Lauryl Sulfate en Sodium Laureth Sulfate. Deze sulfaten zitten in heel veel commerciële shampoos, douchegels en andere verzorgingsproducten.
Waarom zijn deze tensiden zo populair bij fabrikanten? Omdat ze goedkoop zijn, heel goed schuimen en krachtig reinigen. Maar er zit een groot nadeel aan: ze zijn te agressief voor je huid en haar.
SLS en SLES hebben een hele krachtige werking. Ze lossen niet alleen vuil en overtollig talg op, maar ook de natuurlijke oliën die je huid en haar beschermen. Hierdoor kan je huid uitdrogen, geïrriteerd raken en gevoelig worden. Je haar kan dof, droog en beschadigd worden. Ook kunnen deze sulfaten allergische reacties veroorzaken en je hoofdhuid irriteren.
Wat ik ook belangrijk vind om te vermelden, is dat deze sulfaten niet goed zijn voor het milieu. Ze zijn moeilijk biologisch afbreekbaar en kunnen schadelijk zijn voor waterorganismen.
Kortom, er zijn genoeg redenen om producten met SLS en SLES te vermijden en te kiezen voor mildere, natuurlijke alternatieven!
De verwarring tussen SLS, SLES en SLSA
Nu komt er iets heel belangrijks waar ik extra aandacht aan wil besteden, want hier ontstaat vaak verwarring! Veel mensen zien de naam SLSA en denken meteen: "Oh nee, dat lijkt op SLS en SLES, dat wil ik niet!" Maar niets is minder waar!
SLSA staat voor Sodium Lauryl Sulfoacetate en is een heel ander ingrediënt dan SLS of SLES. Ja, de namen lijken op elkaar, maar het verschil is enorm!
SLSA is een milde, natuurlijke tenside die wordt afgeleid van kokosolie. Het is juist heel zacht en vriendelijk voor je huid. SLSA wordt vaak gebruikt in natuurlijke verzorgingsproducten zoals bruistabletten voor in bad, shampoo bars en natuurlijke douchegels, omdat het zo mild is en toch goed schuimt.
Het verwarrende is dus dat de namen zo op elkaar lijken, maar de werking en herkomst zijn compleet anders. SLS en SLES zijn agressieve, synthetische sulfaten die je beter kunt vermijden. SLSA is een milde, natuurlijke tenside die veilig is om te gebruiken en je huid respecteert.
Als je dus Sodium Lauryl Sulfoacetate (SLSA) op een ingrediëntenlijst ziet staan, hoef je niet bang te zijn! Het is juist een goed teken dat er gekozen is voor een mild, natuurlijk alternatief.
De verschillende soorten tensiden
Nu je weet welke milde tensiden er zijn, is het ook goed om te begrijpen dat tensiden in verschillende categorieën worden ingedeeld. Elke categorie heeft zijn eigen eigenschappen en werking. Dit helpt je om beter te snappen waarom bepaalde tensiden goed samen werken en waarom je ze op een bepaalde manier kunt combineren.
Anionische tensiden
Dit zijn de meest gebruikte tensiden en je vindt ze vooral in reinigingsproducten zoals shampoos, douchegels en handzeep. Anionische tensiden hebben een negatieve lading en zijn heel goed in het reinigen en schuimen. Ze binden zich aan vuil en vet en spoelen dit weg met water.
Voorbeelden van anionische tensiden zijn zeep, alkylbenzeensulfonaten, alkylsulfaten en alkylbenzeensulfaten. Maar let op: ook de agressieve SLS en SLES vallen onder deze categorie! Gelukkig zijn er ook milde anionische tensiden, zoals SCI (Sodium Cocoyl Isethionaat) en SLSA. Deze reinigen goed en schuimen mooi, maar zijn veel zachter voor je huid.
Niet-ionische tensiden
Niet-ionische tensiden hebben geen elektrische lading. Hierdoor zijn ze heel mild en worden ze vaak gebruikt in combinatie met andere tensiden om de formule zachter te maken. Ze schuimen minder dan anionische tensiden, maar zijn juist heel goed in het reinigen zonder je huid te irriteren.
Tensiden op basis van plantaardige suikers, zoals Coco Glucoside en Decyl Glucoside, vallen onder deze categorie. Deze worden gemaakt van plantaardige suikers (vandaar dat ze ook wel suikertensiden worden genoemd) en zijn biologisch goed afbreekbaar. Ze zijn super zacht, ook voor de meest gevoelige huid, en daarom zo geliefd in natuurlijke cosmetica
Amfotere tensiden
Amfotere tensiden zijn heel bijzonder omdat ze zowel een positieve als een negatieve lading kunnen hebben, afhankelijk van de pH van het product. Dit maakt ze extra mild en ze worden vaak gebruikt om de prestaties en zachtheid van een formule te verbeteren.
Betaïne, zoals Cocamidopropyl Betaïne, is een bekend amfoteer tenside. Het wordt vaak gecombineerd met anionische tensiden om het product milder te maken en het schuim romiger. Ook Glycinetensiden vallen onder deze categorie. Amfotere tensiden zijn perfect voor gevoelige huid en worden vaak gebruikt in baby shampoo en milde gezichtsreinigers.
Kationische tensiden
Kationische tensiden hebben een positieve lading. Ze worden niet zo vaak gebruikt voor reiniging, maar juist voor verzorging. Je vindt ze vooral in conditioners, haarmaskers en andere haarverzorgingsproducten.
Waarom? Omdat kationische tensiden zich hechten aan je haar en het glad en zacht maken. Ze hebben antistatische eigenschappen, waardoor je haar minder pluizig wordt en makkelijker te kammen is. Ze zorgen ervoor dat je haar mooi gaat glanzen.
Let wel op: kationische tensiden gebruik je dus niet voor reinigende producten zoals shampoo of douchegel, maar juist voor verzorgende producten zoals conditioner.
Waarom is dit belangrijk om te weten?
Je vraagt je misschien af: waarom moet ik dit allemaal weten? Nou, het helpt je om betere producten te maken! Als je begrijpt in welke categorie een tenside valt, snap je ook hoe het werkt en waarmee je het kunt combineren.
Bijvoorbeeld: als je een shampoo maakt, kun je een anionisch tenside zoals SCI gebruiken als basis voor de reinigende werking en het schuim. Daaraan voeg je een amfoteer tenside zoals Betaïne toe om het product milder te maken en het schuim romiger. En misschien voeg je ook een niet-ionisch tenside zoals Decyl Glucoside toe voor extra zachtheid.
Door verschillende soorten tensiden te combineren, krijg je vaak een beter resultaat dan wanneer je maar één tenside gebruikt. Ze versterken elkaar en zorgen samen voor een product dat goed reinigt, lekker schuimt en toch zacht is voor je huid.
Ook helpt het je om te begrijpen waarom sommige producten beter werken dan andere. Een shampoo met alleen een agressief anionisch tenside zoals SLS reinigt wel goed, maar kan je haar uitdrogen. Een shampoo met een combinatie van milde anionische, niet-ionische en amfotere tensiden reinigt net zo goed, maar is veel vriendelijker voor je haar en hoofdhuid.
Welke natuurlijke, milde tensiden zijn er?
Nu je weet waarom je beter natuurlijke tensiden kunt gebruiken, wil ik je graag vertellen welke milde tensiden er zijn en wat hun eigenschappen zijn. In mijn webshop verkoop ik alleen de beste, natuurlijke tensiden die zacht zijn voor je huid en goed werken.
Betaïne HT
Dit is een mild, amfoteer tenside. Amfoteer betekent dat het zowel positieve als negatieve eigenschappen heeft, waardoor het extra zacht is. Betaïne wordt gewonnen uit suikerbieten en is heel vriendelijk voor de huid. Het schuimt goed, heeft een milde reinigende werking en wordt vaak gebruikt in combinatie met andere tensiden om de mildheid te verhogen. Perfect voor gevoelige huid!
SCI naaldjes (Natrium cocoyl isethionaat)
Dit is een zacht anionisch tenside in naaldjesvorm. Het wordt gemaakt van kokosolie en is een van de mildste tensiden die er zijn. SCI schuimt heerlijk en reinigt goed zonder je huid uit te drogen. Het wordt veel gebruikt in shampoo bars, zeep bars en vaste douchegels. De naaldjesvorm maakt het makkelijk om te verwerken in je producten.
Decyl Glucoside (Plantaren)
Een mild, niet-ionisch tenside op basis van glucose (plantaardige suiker uit maïs) en kokosolie. Decyl Glucoside is super zacht, ook voor de meest gevoelige huid, en wordt vaak gebruikt in baby shampoo en producten voor mensen met een gevoelige huid of huidproblemen zoals eczeem. Het schuimt goed en reinigt effectief
Lamesoft PO
Dit is een milde tenside-mix die staat bekend om zijn terugvettende eigenschappen. Het is een combinatie van Coco Glucoside en Glyceryl Oleate, die samen zorgen voor een romige textuur en een zacht schuim. Lamesoft is perfect voor shampoos en douchegels en laat je huid en haar heerlijk zacht aanvoelen. Het wordt vaak gebruikt als een co-tenside.
Plantapon SF
Een zacht tensidecomplex dat is samengesteld uit verschillende milde, plantaardige tensiden. Het schuimt goed, reinigt effectief en is heel vriendelijk voor je huid. Plantapon wordt vaak gebruikt in natuurlijke shampoos en douchegels.
Coco Glucoside
Een mild, niet-ionisch tenside afgeleid van kokosolie en glucose. Het is biologisch afbreekbaar, heel zacht voor de huid en schuimt mooi. Coco Glucoside wordt vaak gecombineerd met andere tensiden voor een optimale werking.
SLSA
Zoals ik al uitlegde, is dit een milde tenside afgeleid van kokosolie. Het schuimt fantastisch en is perfect voor bruistabletten, shampoo bars en natuurlijke douchegels.
Alkyl Polyglucoside
Een milde tenside gemaakt van plantaardige suikers en vetzuren. Het is biologisch afbreekbaar en heel zacht voor de huid.
Disodium/Sodium Cocoyl Glutamate
Een zeer milde tenside afgeleid van kokosolie en fermentatieprocessen. Het is een van de zachtste tensiden die er zijn en wordt vaak gebruikt in producten voor baby's en mensen met een zeer gevoelige huid.
Waarvoor gebruik je tensiden?
Nu je weet welke milde tensiden er zijn, vraag je je misschien af: waarvoor kan ik ze allemaal gebruiken? Het antwoord is: voor heel veel verschillende producten!
Shampoo
Tensiden zijn essentieel in shampoo. Ze reinigen je haar en hoofdhuid van vuil, overtollig talg en productresten. Met milde tensiden maak je een shampoo die je haar schoon maakt zonder het uit te drogen of te beschadigen.
Douchegel en body wash
Ook in douchegel zijn tensiden nodig voor de reinigende werking en het schuim. Met natuurlijke tensiden maak je een douchegel die je huid zacht en schoon maakt.
Gezichtsreiniger
Voor je gezicht wil je natuurlijk extra milde tensiden gebruiken. Gezichtsreinigers met natuurlijke tensiden verwijderen make-up en vuil zonder je huid te irriteren of uit te drogen.
Handzeep
Vloeibare handzeep bevat ook tensiden. Met milde tensiden maak je een handzeep die goed reinigt maar je handen niet uitdroogt, zelfs niet bij frequent wassen. Wil je zelf handzeep maken? Bekijk hier mijn recept voor natuurlijke handzeep.
Schuimbad
Voor een heerlijk schuimbad heb je tensiden nodig die goed schuimen en je huid niet uitdrogen. Natuurlijke tensiden zorgen voor een luxe schuimbad dat je huid zacht en gevoed achterlaat.
Shampoo bars en zeep bars
Voor vaste producten zoals shampoo bars en zeep bars gebruik je vaak SCI naaldjes of SLSA. Deze zorgen voor een stevig product dat toch lekker schuimt.
Bruisballen voor in bad
SLSA wordt veel gebruikt in bruistabletten omdat het zo mooi schuimt en bruist in het water, terwijl het toch mild blijft voor je huid. Benieuwd hoe je zelf bruisballen maakt? Hier vind je mijn recept voor heerlijke bruisballen.
Schuimend badpoeder of melkbad
Met SLSA kun je ook heerlijke schuimende badpoeders maken. Combineer het met verzachtende ingrediënten zoals colloïdale havermout en kokosmelkpoeder voor een rustgevend, schuimend melkbad dat je huid intens voedt. Bekijk hier mijn recept voor een schuimend melkbad met kokos en colloïdale haver.
Hoe kies je de juiste tenside voor jouw product?
Misschien denk je nu: dit klinkt allemaal geweldig, maar hoe weet ik nu welke tenside ik moet kiezen voor mijn product? Ik help je graag op weg!
Voor een shampoo kun je het beste kiezen voor een combinatie van tensiden. Bijvoorbeeld SCI of Coco Glucoside als basis, aangevuld met Betaïne voor extra mildheid en een mooi schuim. Lamesoft of Plantapon zijn ook uitstekende keuzes voor shampoo.
Voor een douchegel of body wash kun je kiezen voor Decyl Glucoside, Coco Glucoside of Plantapon. Deze geven een lekker schuim en zijn zacht voor je huid.
Voor een gezichtsreiniger kies je voor de allermildste tensiden zoals Decyl Glucoside, Disodium Cocoyl Glutamate of een combinatie met Betaïne. Je gezichtshuid is gevoeliger dan de rest van je lichaam, dus extra mildheid is hier belangrijk.
Voor vaste producten zoals shampoo bars of zeep bars kies je voor SCI naaldjes. Deze zorgen voor een stevig product dat goed schuimt.
Voor bruistabletten is SLSA de beste keuze. Het schuimt en bruist mooi en is mild voor je huid.
Een goede tip is om tensiden te combineren. Door verschillende milde tensiden samen te gebruiken, krijg je vaak een beter resultaat: meer schuim, betere reiniging en nog zachter voor de huid. Veel natuurlijke tensiden werken synergetisch, dat betekent dat ze elkaar versterken.
Let ook op de dosering. Meer is niet altijd beter! Gebruik de aanbevolen hoeveelheid tenside in je recept. Te veel tenside kan je product te schuimend maken en zelfs irriterend worden, ook al gebruik je milde tensiden.
Maak je eigen natuurlijke verzorgingsproducten
Het mooie van het werken met natuurlijke tensiden is dat je helemaal zelf kunt bepalen wat je in je producten stopt. Je weet precies welke ingrediënten je gebruikt en je kunt je producten helemaal afstemmen op jouw huid en haar.
Het is zo leuk om je eigen shampoo, douchegel of gezichtsreiniger te maken! Je kunt experimenteren met verschillende tensiden, oliën, hydrolaten en etherische oliën om je perfecte product te creëren. En je weet zeker dat er geen agressieve sulfaten of andere rotzooi in zitten.
Bovendien is het ook nog eens duurzamer. Je bespaart plastic verpakkingen, je gebruikt natuurlijke ingrediënten die biologisch afbreekbaar zijn, en je maakt alleen wat je nodig hebt. Goed voor jou en goed voor de aarde!
Ben je enthousiast geworden over natuurlijke tensiden?
Ik hoop dat ik je nu een helder beeld heb gegeven van wat tensiden zijn, waarom sommige beter zijn dan andere, en hoe je ze kunt gebruiken. Het is zo belangrijk om bewuste keuzes te maken voor je huidverzorging en te weten wat je op je huid smeert.
Door te kiezen voor natuurlijke, milde tensiden in plaats van agressieve sulfaten zoals SLS en SLES, doe je je huid en haar een enorm plezier. Je reinigt nog steeds goed, maar op een zachte manier die de natuurlijke balans van je huid respecteert.
Wil je zelf aan de slag met natuurlijke tensiden? In mijn webshop vind je alle milde, natuurlijke tensiden die ik in deze blog heb beschreven. Ik heb heel zorgvuldig gezocht naar de beste kwaliteit, zodat jij verzekerd bent van producten die veilig, effectief en vriendelijk zijn voor je huid.
Wil je een shampoo, douchegel, gezichtsreiniger of iets anders maken? Ik heb de juiste tensiden voor je.. En natuurlijk vind je in mijn webshop ook alle andere ingrediënten die je nodig hebt om je eigen natuurlijke verzorgingsproducten te maken.
Heb je vragen over welke tenside het beste bij jouw product past? Of wil je advies over hoe je tensiden kunt combineren? Mail me gerust op info@diycosmetics.nl. Ik help je met liefde verder en denk graag met je mee!
Klik hier om een kijkje te nemen in mijn webshop en ontdek alle natuurlijke tensiden en andere prachtige ingrediënten. En laat me weten wat je gaat maken! Mail me gerust een foto of vertel me over je creaties, ik kan niet wachten om te horen wat jij allemaal gaat maken!
© 2025 Diy Cosmetics, alle rechten voorbehouden.
